Dezelfde regels voor ieder kind in het stiefgezin? ‘Er ontstonden spanningen in huis’
We staan wekelijks stil bij de uitdagingen van gescheiden ouders en hun gezin. Stiefexpert Marieke Jansen deelt anonieme, persoonlijke ervaringen van haar cliënten. Deze week geeft zij antwoord op de vraag: “Dezelfde regels voor ieder kind in het stiefgezin?”
Marieke kreeg de volgende vraag van Karin:
“Toen mijn 10-jarige dochter Sara en haar stiefzusje Emma voor het eerst samen in één huis gingen wonen, dacht ik dat het makkelijker zou zijn om dezelfde regels voor hen op te stellen. Ze hadden immers bijna dezelfde leeftijd. Toch merkte ik al snel dat wat voor Sara werkte, bij Emma juist leidde tot conflicten. Sara was gewend aan een strakke bedtijdroutine, terwijl Emma haar bedtijd zelf mocht bepalen. Toen ik probeerde om één regel te maken, ontstonden er spanningen in huis.”
Regels
Stiefexpert Marieke Jansen: “Samengestelde gezinnen zijn uniek: ze brengen niet alleen verschillende mensen, maar ook verschillende opvoedstijlen, regels en gewoontes samen. Een van de grootste uitdagingen is vaak het opstellen van regels die eerlijk en werkbaar zijn voor iedereen. Maar moeten alle kinderen, dus eigen kinderen en bonuskinderen, dan precies dezelfde regels volgen? Zeker als ze in dezelfde leeftijdscategorie vallen. Laten we kijken naar de voor- en nadelen van het hanteren van dezelfde regels.”
De voordelen van gelijke regels
- Een gevoel van eerlijkheid en gelijkheid creëren. Voor kinderen kan het belangrijk zijn om het gevoel te hebben dat ze allemaal gelijk worden behandeld, vooral in een nieuwe gezinssamenstelling.
- Conflicten verminderen. Als iedereen dezelfde regels volgt, kan dit duidelijkheid geven en minder aanleidingen geven tot jaloezie of ruzie.
- Stabiliteit en voorspelbaarheid bieden. Dit geeft kinderen vaak rust, vooral in de overgang naar een nieuwe gezinssituatie.
Maar zijn dezelfde regels altijd echt eerlijk en nodig??
Zelfs kinderen van dezelfde leeftijd hebben soms verschillende behoeften, talenten of uitdagingen.
- Verschillende achtergronden en opvoedingsstijlen. Kinderen komen uit verschillende gezinnen met andere normen. Waar het ene kind gewend is zelf keuzes te maken, kan een ander juist structuur nodig hebben. Dit is vaak lastig om in één set regels samen te voegen.
- Het belang van maatwerk en flexibiliteit. Sommige kinderen hebben misschien meer begeleiding of discipline nodig dan anderen, ook al zijn ze van dezelfde leeftijd. Door ruimte voor maatwerk te laten, kunnen ouders inspelen op de specifieke behoeften van elk kind. Dit komt trouwens net zo goed voor in een kerngezin.
- Risico op wrijving tussen ouders. Verschillende regels kunnen spanningen opleveren tussen de biologische en stiefouder, maar als regels te strikt worden gelijkgetrokken, kan dit weer als oneerlijk of te streng worden ervaren.
Hoe kies je nou een aanpak die voor jullie stiefgezin werkt?
- Overleg met de kinderen. Betrek hen in het gesprek over regels. Ze zullen zich gehoord voelen en zijn eerder geneigd de regels te respecteren als ze begrijpen waarom deze bestaan.
- Maak onderscheid tussen kernwaarden en flexibiliteit. Bespreek met je partner welke waarden en regels écht belangrijk zijn (bijv. respectvol gedrag of opruimen) en waarin je ruimte kunt laten voor individuele verschillen.
- Samen afspraken maken. Als beide ouders betrokken worden bij het opstellen van de regels, ontstaat er een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit maakt het makkelijker om regels consistent toe te passen.
Elk gezin is uniek, en de beste regels zijn vaak de regels die meegroeien met de behoeften van het gezin. Regelmatig evalueren en openstaan voor aanpassingen zorgt ervoor dat het gezin blijft groeien en dat iedereen zich gezien voelt.
Flexibiliteit is de sleutel
In een samengesteld gezin kan het logisch lijken om dezelfde regels voor iedereen te hanteren om eerlijkheid te bevorderen. Maar soms is juist flexibiliteit de sleutel tot harmonie. Door een balans te zoeken en open te communiceren met elkaar, kunnen gezinnen ontdekken wat het beste werkt voor hun gezin.
Advies van stiefexpert Marieke Jansen
Eerder gaf stiefexpert Marieke Jansen advies aan andere lezers met een dilemma, lees het hier:
- ‘Mijn 16-jarige bonusdochter verzorgt zichzelf slecht, wat kan ik doen?’
- Is het raar dat ik niet van mijn bonuskinderen houd? Stiefexpert geeft antwoord
- Het oude gezin samen? Zo ga je er als bonusouder mee om
- Kinderen te laat naar bed door ex-partner? Stiefexpert geeft advies.
- Op vakantie contact met ex? Stiefexpert geeft advies.
Beluister hier de podcast van Marieke Jansen.