Sofie Obbens Columns Vandaag, 09:03

Leestijd: 3 minuten

Column kinderlongarts Noor Rikkers: ‘Vapepidimie; zo ga je ermee om als ouder’

Kinderlongarts Noor Rikkers is verbonden aan het LUMC en pleit voor een nicotinevrije samenleving voor kinderen. Samen met Sylvia Heddema, stoppen-met-rokencoach, schreef ze het boek Stoppen met vapen, zo help je je kind.

“Vapen, het lijkt wel een epidemie! Steeds meer jongeren vapen en ze beginnen op steeds jongere leeftijd. Uit onderzoek in 2023 blijkt dat ruim 21 procent van de jongeren van 12 tot 25 jaar heeft gevaped het afgelopen jaar. In de tweede en vierde klas vapet 9 procent van de jongeren wekelijks, dit is in vier jaar tijd verviervoudigd. In groep 7 en 8 heeft zelfs ruim 8 procent ooit gevaped.

Waarom vapen jongeren?

Vapen brengt veel risico met zich mee: de nicotine in de vapes is zeer verslavend, al helemaal voor jongeren. Nicotine verstoort de ontwikkeling van de hersenen met onder andere concentratiestoornissen tot gevolg en dat is onherstelbaar. Vapen vergroot mentale problemen. Jongeren die vapen gaan drie keer sneller roken dan jongeren die dat niet doen. 

Hun impulsieve brein

Jongeren vapen omdat hun brein nog volop in ontwikkeling is. Hun impulsieve, onbewuste, snelle en ‘dierlijke’ brein is verder dan het bewuste en langzame ‘menselijke’ brein. Hierdoor kunnen ze de gevolgen van hun daden nog niet overzien: ze gaan echt voor de kick. En wie daar maar al te graag gebruik van maakt, is de tabaksindustrie. Zij weet als geen ander dat jongeren makkelijk verslaafd raken en dat lang zullen blijven als ze eenmaal verslaafd zijn.

Ogenschijnlijk ontwikkelde de tabaksindustrie de e-sigaret of de vape zoals ze het liever noemen, want dat klinkt onschuldiger, om de verstokte roker over te laten stappen op een ‘minder schadelijk’ alternatief. In werkelijkheid maakten ze de vape aantrekkelijk met kleurtjes en smaakjes en prezen ze hem via influencers aan op social media. Ouders hebben geen idee wat hun kinderen daar aangeboden krijgen. Voor jongeren is het simpel om goedkoop aan vapes te komen: online of bij kleine dealers. 

Hoe ga je daarmee om?

Veel ouders weten niet goed hoe ze om moeten gaan met een kind dat vapet. Het belangrijkste is: word niet boos en blijf naast je kind staan. Boosheid past bij de tabaksindustrie die je tiener verleidt. 

Wat kan je wel doen?

Zorg dat je goed geïnformeerd bent over vapen. Bedenk wat voor jullie als ouders de grenzen zijn, bijvoorbeeld: “Ik wil niet dat er in huis gevaped wordt en ik wil geen vapes in huis. Ik wil ook dat er buitenshuis niet gevaped wordt.” Ga vervolgens het gesprek aan met je kind: wees nieuwsgierig naar wat hij of zij weet en stel veel vragen die beginnen met hoe of wat. Vertel vervolgens met de ik-boodschap wat jij weet over vapen, zoals “ik heb gelezen, ik heb gehoord dat…” Maak vervolgens samen afspraken over vapen. 

Wat kan je doen als je tiener verslaafd is en wil stoppen?

Maak een stopplan, om te beginnen laat je je kind gedurende een week een vape-dagboek bijhouden met daarin wanneer hij of zij vapet, hoeveel en waarom. Maak samen een lijst met voor- en nadelen van vapen, bepaal een stopdatum en bespreek de valkuilen.

Onderschat als ouder je eigen rol niet: wat jij vindt, is voor je kind belangrijk!”

Het zojuist verschenen boek ‘Stoppen met vapen, zo help je je kind’ is geschreven door kinderlongarts Noor Rikkers en Sylvia Heddema, stoppen-met-rokencoach, en geeft antwoord op de vraag hoe je je kind helpt stoppen met vapen. Het boek zit vol informatie over vapen, zodat je weet waar je het over hebt als je het gesprek met je kind aangaat. Bestel het hier.

Lees hier de waarheid over vapen, artsen slaan massaal alarm.

Lorian (42) ‘Mijn 15-jarige zoon is verslaafd aan vapen en wil niet stoppen’