Wilma Groothuis Opvoeden 4 jun 2024, 09:04

Leestijd: 4 minuten

Beloningssysteem voor je kind: hoe pas je het toe?

Je kind belonen als hij of zij iets goeds heeft gedaan, is een logische manier om uit te leggen wat goed en fout is. Het beloningssysteem is een voorbeeld hoe je dit kan doen bij jouw kind. Maar wat is een beloningssysteem precies en hoe werkt het?

J/M Ouders vertelt je precies wat je hierover moet weten en hoe je het kunt toepassen bij jouw kind.

Wat is een beloningssyteem?

Als jij goed gedrag bij jouw kind wilt aanmoedigen, kun je dat doen door je kind te belonen als hij of zij iets goeds heeft gedaan. Dit kan door middel van een beloningssysteem. Een beloningssysteem is een soort kalender, waarbij je per dag een sticker kan plakken wanneer jouw kind iets goeds gedaan heeft. Op die manier stimuleer je dit goede gedrag bij je kind.

Waarvoor een beloning geven?

De goede dingen waar je je kind voor beloont, kan per leeftijdsfase verschillen. Een beloningssysteem kan je daardoor al inzetten voor je peuter, maar ook voor je kind dat al naar school gaat.

Wanneer een peuter belonen

• De eerste keer op het potje plassen
• Speelgoed opruimen
• Geen speen meer nodig
• Zelf tanden poetsen
• In eigen bed slapen

Wanneer een schoolgaand kind belonen

• Uit zichzelf huiswerk maken
• Toets gehaald
• Kamer opgeruimd
• Meegeholpen in huis (vaatwasser uitruimen, de tafel opruimen of helpen met koken)

Reden voor beloningssysteem

De reden dat ouders een beloningssysteem toepassen, is om hun kind op die manier zelfvertrouwen te geven als hij iets goeds doet. Als hij een sticker mag plakken, dan weet hij dat hij goed bezig is en dat geeft hem zelfvertrouwen. Dit zorgt er vaak voor dat hij een volgende keer hetzelfde doet, omdat hij eerder voor dit gedrag werd beloond.

Het is bij een beloningssysteem belangrijk om goede afspraken te maken met je kind en dat hij dus weet wanneer hij een sticker kan verdienen. Als je kind zich aan een afspraak heeft gehouden of iets goeds heeft gedaan, leg dan ook uit waarom hij een sticker mag plakken. Als je kind zich niet aan de afspraak houdt, geef hem dan ook geen sticker en leg uit waarom hij hem nu niet verdient.

Wat is een goede beloning?

De stickers zijn op zichzelf natuurlijk al een beloning, je hoeft daar niet nog extra een grotere beloning aan toe te voegen. Dit mag natuurlijk wel. Je kunt ervoor kiezen om bij een bepaald aantal stickers je kind een extra beloning te geven. Dit hoeft heus niet iets groots of materialistisch te zijn, dat kan ook een kleine belevenis zijn, zoals samen naar de speeltuin of zijn lievelingsspelletje spelen.

Kijk wel uit dat je met een beloningssysteem niet een verkeerd verwachtingspatroon schept. Je kind hoeft niet bij elk klein dingetje iets te krijgen, omdat hij dat dan ook gaat verwachten. Dan doet hij straks alles alleen nog maar als hij er een sticker voor krijgt en dat is niet de bedoeling. Ook is het goed om het niet te vaak in te zetten, omdat je kind dan het gevoel krijgt dat hij altijd maar moet presteren.

Wanneer werkt een beloningssysteem niet?

Voor het ene kind is het beloningssysteem een goede stimulans om goede, nieuwe dingen te proberen, maar voor een ander kan een beloningssysteem juist averechts werken. Dat kan als een kind teveel druk voelt om iets nieuws te proberen, bijvoorbeeld plassen op het potje. Als je merkt dat deze manier niet werkt, dan is dat natuurlijk ook helemaal prima en moet je het niet verder pushen.

Er zijn gelukkig andere alternatieven te bedenken voor als het beloningssysteem niet werkt. Denk aan:

• Het geven van oprechte complimenten als je kind iets goeds doet, in plaats van een echte ‘beloning’. Dit kan ook met een kus of een knuffel. Leg uit waarom je trots op je kind bent.
• Laat het aanmoedigen van goed gedrag juist even los als het met een beloningssysteem niet werkt. Zet er wat minder druk op, maar geef het juiste voorbeeld aan je kind. Kinderen nemen vaak gedrag van hun ouders over, dus grote kans dat ze uit henzelf vanzelf dit goede gedrag gaan aanpassen.
• Als een beloningssysteem niet werkt, kun je altijd iets soortgelijks in een spelletje toepassen. Bij sommige kinderen werkt een creatieve manier goed om iets te leren. Op die manier maak je het speels en leuk en ligt er misschien wat minder druk op voor jouw kind.

‘Verwend gedrag’ bij kinderen? Dat kun je veranderen met deze 9 opvoedtips